Patroon voor een baby wikkeldeken en tutorial

De wikkeldeken die ik maakte voor Kasper is een groot succes. Ik gebruik hem in de wagen, in huis als het fris is, in de maxicosi, onderweg om op te liggen en als dekentje, etc etc. Recensies over eerdere wikkeldekens waren ook lovend.

Sommigen vroegen om het patroon. Dat kostte me nog enige hoofdbrekens, want hoe kreeg ik een handgetekend patroon in een pdf voor jullie? Deze handleiding hielp daarbij. En toen moest Kasper nog een beetje gaan slapen – overdag én ‘s nachts alstublieft. Enfin, wat dat betreft zijn we nog niet helemaal waar we wezen moeten, maar we komen er langzaam, die kleine rakker doet echt zijn best.

Ik ben er best trots op dat ik jullie nu toch het beloofde patroon voor de wikkeldeken (zie hieronder) kan geven. En hoewel het naaien een fluitje van een cent is (écht!), geef ik hier voor iedereen met koudwatervrees een stap voor stap handleiding. (Sorry voor de wisselende kwaliteit van de foto’s, mijn kinderen slapen niet altijd bij het beste foto-licht en het was een versnipperd project….)

En dan nu: aan de slag!

Nodig:
– 1 meter katoen voor de buitenstof
– 1 meter fleece als voering
– eventueel 1 meter tussenvoering. Ik gebruik daarvoor liefst iets dat meer ademt dan fyberfill, dikke zachte katoen zoals een oude molton of een oud badlaken is ideaal.
– 3,5 meter paspelband, eventueel zelf te maken van koord en biaisband. 3,5 meter is onhandig, het meeste biaisband in ‘mijn’ fourniturenzaak wordt verkocht aan 3 meter, maar het is niet anders.
– 50 cm elastiek van ongeveer 1 cm breed.
– ong 50 cm klittenband/velcro.

Stap 1: download het patroon in pdf: Instructies en patroon wikkeldeken.

Stap 2: Volg de instructies in het patroon over het knippen en aan elkaar plakken van de patroondelen. Ik teken zelf zo’n geplakt patroon liefst over op patroonpapier om verder mee te werken, maar dat moet je zelf weten.

Stap 3: Knip de vorm van de wikkeldeken uit alledrie de stoffen. Eventueel kan je de deken maken zonder tussenvoering, bijvoorbeeld als de baby in sub-sahara Afrika woont of als je veel vertrouwen hebt in een warme zomer.

1. Stik met een ritsvoetje het paspelband op goede kant buitenstof. Ik speld dat niet, maar leg het tijdens het stikken telkens netjes op elkaar. Leg het koord naar binnen en de platte kant gelijk met de rand van de stof.  Het maakt niet zoveel uit waar in de wikkeldeken je de paspel laat beginnen, ik doe meestal halverwege de voetflap. Stik zo dicht mogelijk tegen het koord aan.

Soms trekt het band van de paspel een beetje, bij een ‘scherpe’ bocht. Knip het dan een beetje in, maar knip niet in het stiksel van de paspelband!

Paspelband netjes afwerken leerde ik van haar en gaat zó: Begin te stikken 5 cm ná het begin van de paspel en stik rondom tot ongeveer 10 centimeter voor het punt waar je begon met stikken. Knip de paspel af met zo’n 5 centimeter overlap met het begin. Om netjes af te werken torn je nu het einde van de paspel een stuk open.

Knip het koordje af en vouw het band een stukje om naar binnen (dat is dus waar hieronder die rode pijl staat, foutje in de foto…). Leg nu het begin van de paspel (dat je niet had vastgestikt) in dat dubbelgevouwen bandje. Sluit de koordjes mooi op elkaar aan.

Vouw het band dicht en stik vast. Hecht af.

2. Nu gaan we de drie lagen aan elkaar zetten. Leg de tussenvoering neer. Leg daarop de fleece met de goede kant naar BOVEN, en daarbovenop weer de buitenstof met goede kant naar BENEDEN. Dit speld ik wél, anders is het moeilijk de drie lagen recht op elkaar te naaien, ook omdat de stoffen niet even rekbaar zijn. Ik zet dubbele spelden bij het begin en het einde van de openingen voor keren en elastiek.

3. Naai de 3 lagen aan elkaar met een ritsvoetje. Naai met de buitenstof bovenop en stik precies op of net binnen het stiksel waarmee het paspelband vastzit, op die manier zie je na het keren het stiksel van het paspelband niet. Hecht voor en na iedere opening af.

Nu volgt een stom klusje dat ik nog wel eens wil overslaan. Maar voor het mooiste resultaat zet je nu helemaal rondom de wikkeldeken om de 1,5 centimeter knipjes in de naad – ZONDER dat je in het stiksel knipt!! – zodat de naad zich bij het keren mooi in de rondingen voegt.

Steek je hand in het keergat onderaan tussen de buitenstof en de fleece en keer de hele handel binnenstebuiten. Of eigenlijk dus buitenste-buiten, hoe dan ook: keren.

De hoofdflap krijgt elastiek in een tunnel, zodat je die flap lekker knus een beetje om het koppie van de baby kan vouwen. Om die tunnel te creëren zoek je de twee openingen in de hoofdflap op en de bovenkant daarvan markeer je even, bijvoorbeeld met een speld. Stik vervolgens een boog op 2,5 cm van de buitenrand van de deken van speld tot speld. Je start dus met stikken net ná de eerste opening en eindigt net voor de tweede. Dit is het mooiste straks met afwerken.

Vervolgens rijg je met behulp van een flinke veiligheidsspeld het elastiek door de tunnel. Speld het uiteinde vast aan de fleece zodat dat niet in de tunnel schuift, anders kan je weer opnieuw beginnen. Trek als je het elastiek er helemaal doorheen hebt de elastiek nog ietsje verder aan, zodat de hoofdflap een beetje begint te golven en speld allebei de uiteinden vast. Stik nu het elastiek vast door heen en weer te stikken haaks op de tunnel, precies waar het stiksel van de tunnel eindigt. Je kan het elastiek dan nog duidelijk zien door de opening en het niet missen.

Knip het elastiek af kort na het stiksel en stop wat er over is netjes in de deken weg.

Om de openingen te sluiten, moet de deken helemaal rondom doorgestikt worden. Dit maakt ook de buitenrand mooi plat. Stik zo dicht mogelijk langs de paspel (omdat het een dikkere rand is heb je het ritsvoetje niet nodig): ik doe dat door mijn naald rechts uit het midden te zetten. Vouw bij de openingen de fleece en tussenvoerig netjes naar binnen en leg die dicht tegen de paspel aan.

Het meeste werk zit er nu op! Als allerlaatste moet het klittenband nog vastgezet worden. Ik bepaal waar dat moet komen te zitten door het patroon op de deken te leggen en vervolgens spelden te plaatsen op de lijnen waarlangs het klittenband moet komen.

Om te zorgen dat het klittenband niet schuift voordat ik het vast stik, bijvoorbeeld als je die dikke knoedel onder je naaivoetje frommelt, gebruik ik fashiontape: met dunne reepjes van dat tape plak ik het klittenband op de stof. Makkelijk te verplaatsen, niet slecht voor de stof en net kleverig genoeg om het klittenband even op z’n plek te houden.

Let op! ik wil dat mijn baby op de fleece-kant kan liggen zonder zich te prikken, dus als de deken open voor mij ligt, met de fleece-kant naar boven, dan zet ik de zachte kant van de klittenband op de rechterflap op de fleece en de prikkelkant op de linkerflap op de buitenstof.  Omdat je aan het klittenband wat trekt bij gebruik, zet ik de uiteinden extra vast door heen en weer te stikken.

KLAAR!!

Als er onduidelijkheden zijn in deze handleiding of in het patroon, dan hoor ik het graag! Ook als jullie een wikkeldeken hebben gemaakt vind ik het leuk om dat te horen, laat zeker een comment achter!

Zelf een ringsling naaien

De fameuze Mme ZsaZsa – in Vlaanderen een heuse ster aan het worden – schreef het al: zelf een ringsling naaien is heel eenvoudig. Maar het kostte me toch even voordat ik alles op een rijtje had: welke stof, waar haal ik die ringen en hoe lang of breed wil ik de ringsling maken? Een ringsling is in feite een draagdoek in de vorm van een lange lap met twee ringen er aan – en met een hele stomme naam.  Ik naaide inmiddels twee ringslings: één voor een vriendin en één voor mijzelf. Hier zet ik alles wat ik vond en deed voor jullie op een rij – als beginpunt om in een paar uur je eigen ringsling te maken. Het is een tutorial of toch in ieder geval een lange rij tips geworden. (Als je geen ringsling wilt maken kan je nu afhaken… 🙂 )

[edit: zie ook het patroon voor een luierzakje op je ringsling!]

Dit zijn mijn tips, als er iets onduidelijk is hoor ik het graag en ook als jullie nog aanvullende tips of verbeteringen weten!

Materiaal:

• De ringen die je gebruikt moeten veilig zijn. Je hebt dus sterke ringen nodig, zonder lasnaad of opening er in. Ik kocht mijn aluminium ringen hier en die worden speciaal voor dit doeleinde gemaakt. Ze zijn niet duur en werden supersnel geleverd.
• De stof die je gebruikt moet soepel zijn, want anders kan je de doek niet goed stellen en plooit het niet lekker om dat baby-kontje heen. Maar het moet ook stevige stof zijn. Mme Zsazsa gebruikte een geweven (knoop)draagdoek als basis, maar die moet je maar net hebben liggen. Een goed handvat is dat de stof ongeveer zo dik moet zijn als een laken, maar wel soepel. Een andere optie is twee lagen stof op elkaar. Ik gebruikte voor onderstaande roze ringsling twee stoffen: een stof die ongeveer zo dik is als een soepel laken (de roze) en een dunne stof die heel fijn en soepel was als voering. Dikker moet de ringsling echt niet worden.

Een nadeel van de roze stof is dat er geborduurde beesten op zitten, en dat hindert een klein beetje bij het door de ringen schuiven (het afstellen) van de ringsling. Voor de blauwe rinsling waarin Lene zit gebruikte ik twee dunne soepele katoenen stoffen, die ieder voor zich te dun leken om goed te steunen. Ik gebruikte niet-rekbare stoffen.

Afmetingen:

• De afmetingen van een ringsling. Op websites kom je daar nog wel wat verschillende verhalen tegen. Eerst de breedte: voor een nieuwgeborene is een breedte van 65 cm genoeg. Voor wat oudere kinderen zoals Lene op de foto (15 maanden, mt 80-86) is een bredere sling makkelijker, omdat de stof anders niet breed genoeg is om onder het kontje en de hele rug te steunen. Breder dan 85 cm lijkt mij echter niet ideaal, want al die stof moet ook door de ringen en dat kan een ‘prop’ opleveren die bij het dragen oncomfortabel is. Ik knipte de stof op 80 centimeter en de ringsling is na het stikken en keren zo’n 77 cm.
• Dan de lengte. Ik maakte twee slings, één langer dan de andere. De blauwe is uiteindelijk redelijk kort uitgepakt: met Lene er in hangt de staart op mijn heup of een fractie er onder. De lengte van de top van de ringen tot het einde is 1m. 85 en ik knipte 2m.10 stof af. Iets meer speling is echter wel fijn, zeker bij een kleine baby, omdat je de staart kan gebruiken om je baby af te schermen als die bijvoorbeeld slaapt. De roze sling was veel te lang en heb ik nog ingekort. Hier staan lengtematen naar small, medium, large. Hier en hier staan ook maten. Ze verschillen allemaal en veel hangt ook af van de manier waarop je het schouderstuk vastzet. Ik ben zelf 1m72 en maat 38. Mijn schouderstuk zet ik vast met een overlap van 20-25 cm (meer hieronder). De lengte die ik dan voor mij ideaal vind om te knippen is dan 2m.30, dan valt de sling op mijn bovenbenen. Als je langer bent dan ik, tel je er die centimeters (een beetje naar boven afgrond) bij op, maar vermenigvuldig ze niet, zoals zij zeggen. Als je een heel soepele stof hebt van één laag en je zet die meteen kort bij de ringen vast, dan kan je er 15-20 centimeter van aftrekken. Als je heel stevig bent zou ik er ook wat bij optellen, maar een vuistregel daarvoor vind ik moeilijk te geven.

Kortom: voor een medium ringsling die ook geschikt is voor een dreumes, knip je best stof in de afmeting 80 cm x 2m.30.

SCHOUDERSTUK oftewel: de ringen vastzetten

• Ik gebruikte twee verschillende manieren om de stof voor het schouderstuk te vouwen. De eerste volgde ik naar deze handleiding en ziet er vastgezet zo uit

Op deze manier vastgezet heb je een wat dikker ‘kussentje’ op je schouder vallen en ik vind het wat minder gedoe om de sling goed om te krijgen dan een stof die ongevouwen om de ringen geplooid zit, zoals bijvoorbeeld op deze foto. Dan zit de sling zó om je schouder:

Deze manier stikt één paneel (een plooi, zeg maar) niet vast en dat paneel kan dan gebruikt worden om over je arm uit te vouwen, als extra steuntje bij het dragen. Dan zit de sling zó:

Het nadeel van deze manier is dat het paneel maar bij één schouder zo gebruikt kan worden, aan de andere schouder zit de vouw aan de verkeerde kant. Terwijl het juist fijn is om de ringsling afwisselend over de ene en de andere schouder te kunnen dragen. 

• De manier van vastzetten die ik voor de blauwe ringsling gebruikte vind ik daarom prettiger. Ik vouwde daarvoor vanaf twee kanten en dus krijg je een plooi in het midden. Vastgezet ziet dat er zo uit:

Gevouwen ziet dat er zo uit:

Om deze vouw te maken, vouw je ongeveer tweederde van de stof naar binnen:

Vervolgens vouw je tweederde daarvan weer naar buiten.

En tenslotte vouw je de helft weer naar binnen.

Als het goed is ligt het stapeltje plooien nu tot halverwege de stof. Herhaal dit voor de andere zijde. Je krijgt dus dit.

Je hoeft maar zo’n 40 cm te vouwen. Strijk de plooien goed glad. Haal dan de stof door de ringen en vouw dubbel met een overlap van zo’n 20 cm. De middenplooi komt aan de buitenkant, de stukken uit één deel (de onderkant op bovenstaande fot0) komen tegen elkaar. Stik nu vast op de volgende manier: van de korte kant die je door de ringen hebt gehaald stik je alle lagen, 4 plooien op elkaar dus. Van de lange kant vouw je de twee bovenste panelen naar buiten, je stikt dus alleen het middendeel, bestaande uit drie plooien stof. In totaal stik je 7 plooien op elkaar. Ik stik dat op deze manier drie keer kort boven elkaar vast, voor extra stevigheid.

Op deze foto zie je het resultaat: aan de lange zijde van de sling zit het stiksel in het midden en zijn de twee panelen naar buiten te vouwen.

Nu kan je de ringsling dragen met alle panelen gevouwen over je schouder of met één paneel naar buiten gevouwen over je arm, maakt niet uit over welke schouder je je ringsling draagt:

Er zijn natuurlijk verschillende websites over het maken en gebruiken van ringslings. Voor het maken van de sling vond ik de tips van de ringslingshop erg nuttig, maar ook deze Amerikaanse website en deze.

Voor het gebruiken van de sling zijn de instructies van UpMama! nuttig, zij hebben ook een printbare pdf op hun website. Er is ook een hele goede video over borstvoeding geven met / in de ringsling.